Uluğ Bey

Uluğ Bey

( 1394 - 1449 ) 

  Bilim tarihinde 15. Yüzyıl Astronomu olarak tanınır.Timur'un torunu, Şahruh'un oğlu Maveraünnehir'in Genel Valisi ve Timurlu devletinin İmparatorudur. Semerkant'ta medreseler yaptırdı. Semerkant Rasthanesini kurdu. Bilim ve fenle uğraşarak ününü siyasetten çok bilim ve kültür alanında yaptı. Döneminde ünlü bilginleri toparlıyarak Semerkant'ı uygarlığın başlıca merkezi durumuna getirdi.Bunda Kadızade Rumi ve Gıyaseddin Cemşid 'in büyük etkisi olmuştur. Kendisini de Tarihçi,matematikçi ve gökbilimçiydi.Kurduğu Gözlemevinde yapılan gözlemler sonucu hazırladığı Uluğ Bey Ziyci adlı eseri Doğu ve Batı Bilim dünyasında bir kaç yüzyıl boyunca kullanılmıştır. 1841 ve 1853 de ingilizceye tercüme edilmiş ve bu eser hakkında son makale 1917 yılında Müşteşrik E.D.Knobel tarafından yazıldığı düşünülürse eserin yazıldığı tarihtan beş yüzyıl geçmesine rağmen etkinliğini sürdürmüştür.

     Uluğ Beyin Çalışmaları Nelerdir, Uluğ Bey Matematik Alanında Çalışmaları

     Uluğ bey, Timur imparatorluğunun 4. sultanı olup Türk matematikçi ve gökbilimci olmuştur. Sultanlık döneminde çeşitli yenilikler getirmiştir. Yaptığı çalışmalar sayesinde matematik ve gökbilimcilikte rehber olmuştur.

     Semerkant’ta medrese ve rasathane yaptırarak mühendis ve ustaları buraya toplamıştır. Tavanı ve her yeri gök cisimleri ile süsleyerek harika bir manzara yaratmıştır. Rasathanenin gelişmesi için gerekli çalışmalar sağladı. Gözlemevinin yapımı 12 yıl içersinde bitirilebildi. Gözlemleme yapılarak çeşitli gök cisimleri araştırıldı. Gözlemevinin sorumluluğu Ali Kuşçu’ya kalmış olup bütün araştırmaları ykaından takip etmiştir. Gök cisimlerinin takibini yaparak araştırmalar gözlemevinde gerçekleştirildi.

    Uluğ Bey çalışmalarının büyük bir kısmını trigonometri ilmi üzerinde genişletti. Herkes onu astronomi eseri ile tanınmış olup Semerkant’taki rasathane’de yaptığı çalışmalar ile bilmiştir.

Zic- Ulugi denilen cetveli bulmuş olup diğer rasathanelere örnek olmuştur. Gürgani takvimi olan bu takvim dönemin ilime dayanan yegane takvimi olmuştur.